Coğrafi Yapı ve İklim
Malatya ili 35º 54´ ve 39º 03´ kuzey enlemleri il, 38º 45´ ve 39º 08´ doğu boylamları arasında kalmaktadır. Çevresini batıda Kahramanmaraş, kuzeyde Sivas, kuzeydoğuda Erzincan, doğuda Elazığ, güneyde Adıyaman illeri çevirir. İl topraklarının yüzölçümü 11.776,5 km²’dir. Malatya, Doğu, Güneydoğu ve Orta Anadolu arasında yer alan bir ovadır. Ova, kuzeyden güneye doğru hafif bir eğimle uzanır. Arazi denizden uzak ve yüksektir. Karasal ve Akdeniz iklimlerinin birlikte görüldüğü Malatya’da yazları sıcak ve kurak, kışları yağışlı ve soğuk geçer. Gece-gündüz, yaz-kış sıcaklık farkları yüksek olan Malatya’da yıllık sıcaklık ortalaması 13,3°C’dir. Yazları sıcak ve kurak; kışları ise, çoğu kez yağışlı ve soğuktur.  İklim, değişik özellikler gösteren üç ayrı bölgede incelenebilir. İldeki yüksek platolarda İç Anadolu un step iklimi gözlenir. Güney ovasında, Fırat-Dicle nehirleri arasının ılık iklimi ile Suriye Çölü ün yakıcı sıcaklarının etkisinde özel bir Akdeniz iklimi görülür. Dağlık bölgelerde ise, kışları soğuk olup, her iki bölgenin de etkisinde bulunan bir iklim hüküm sürer. Denizden yüksekliği 900 metre olarak kabul edilen Malatyada yılın en yağışlı mevsimi ilkbahardır. Bu iklim şartlarının kayısı yetiştiriciliği için çok elverişli olduğu bilinmektedir. En sıcak aylar Temmuz ve Ağustos, en soğuk aylar ise Ocak ve Şubat ır. İlde bitki örtüsü olarak ormanlık alanlara pek rastlanmaz, ancak Pütürge ilçesinin dağlarında meşe ormanları genişçe bir yer tutar. Akarsu kıyılarında bol sayıda söğüt, kavak ve ceviz ağacı yetiştirilmiştir.
Başta kayısı olmak üzere elma, armut, şeftali, kiraz, vişne, dut, üzüm ve burada sayamadığımız birçok meyve çeşidi önemli miktarda yetiştirilmektedir. İlkbaharda yağışlarla yeşeren dağlar, yaz aylarındaki sıcaklık ve ardından gelen kuraklık sonucunda bozkır haline dönüşür. İl sınırları içerisinde bulunan toprakların yüzde 53ünü çayır ve meralar, yüzde 10unu ormanlık ve fundalık alanlar oluşturur.

Malatya’nın rakımı 900 metredir. Malatya’daki büyük dağlar Toroslar’ın uzantısı olup, Akdağ 2608 m, Bozdağ 2581 m, Beydağı 2.544 m, Karakaya Tepe 2.424 m, Gayrık Tepe 2.306 m, Şakşak Dağı 2237 m, Kelle Tepe 2.150 m, Korudağ 2100 m, Becbel Tepe 2.006 m, yüksekliğe sahiptir.
Malatya’daki Beylerderesi ve Tohma Vadisi, TRB1 bölgesinin önemli vadileri arasındadır. Malatya’da Güneydoğu Toroslar’ının kuzeyinde Malatya Ovası bulunmaktadır. İlin diğer ovaları Doğanşehir, İzollu, Mığdı, Sürgü, Akçadağ, Yazıhan, Mandara, Çaplı, Distrik ve Erkenek ovalarıdır. Malatya’da doğal göl bulunmamaktadır.
TRB1 Bölgesi’nde yer alan barajların tamamına yakını Malatya ve Elazığ illeri ve çevresinde kurulmuştur. Karakaya Barajı 298 km² alanı ve 9,58 milyar m³ su kotu, Keban barajı 675 km² alanı ve 31 milyar m³ su kotu ile bölgenin ve ülkenin en büyük ikinci ve üçüncü barajları niteliğindedir.

Doğal Kaynaklar
Malatya’da en fazla kahverengi topraklar mevcuttur. Toplam ekilebilir tarım alanı 425.450 ha’dır. I.sınıf ile IV. sınıf arasındaki toplam ekilebilir alan 402.310 ha olup, V. Sınıf ile VIII. Sınıf arasındaki alan ise 23.140 ha’dır.
Malatya ili sınırları içerisindeki yer altı su potansiyeli toplam 75,5 hm³/yıl’dır. Malatya kent olarak su miktarı açısından sorunu olmayan iller arasındadır. Genelde yöre halkı tarafından sulama suyu olarak kullanılan önemli su kaynakları şunlardır: Derme Kaynağı, Horata Pınarı, Elemendik Kaynakları, Davullu Kaynakları, Beylerderesi Kaynakları
Malatya’da İspendere İçmesi, Malatya-Elazığ yolu üzerinde Malatya ın 28 km doğusunda İspendere Köyü’nde olup su sıcaklığı 24 ºC’dir. Kudret Hamamı, Darende’de Tohma Çayı kenarında bulunmaktadır. Suyun sıcaklığı 21,5 ºC’dir. Hamampınarı Ilıcası, Hekimhan ilçesinde olup su sıcaklığı 29 ºC’dir.

Malatya’da, doğal ve plantasyon olarak 149.128 ha orman alanı bulunmaktadır. Ormanlarda çoğunlukla meşe, kayın, çam, ardıç ve kavak ağaçları yetişmektedir. Orman içi ve civarındaki köyler orman köyleri olarak kabul edilmiş olup buralara muhafaza amaçlı özel yardımlar sağlanmaktadır.

Malatya florasında yoğunlukla meşe, ahlat, alıç, kara çalı, sakız ağacı, keven, potaryum, ayrık, kekik ve yumak otu mevcuttur. Malatya’ya özgü çeşitli kayısı türleri, Arapgir siyah köhnü üzümü, Yeşilyurt dalbastı kirazı, Akçadağ hocamız armudu, Hekimhan cevizi vs. yöreye has çeşitlerdir. Malatya’da fauna olarak yabani domuz, tilki, tavşan, keklik, yabani ördek, yabani kaz, kurt, çakal, bıldırcın, kaya güvercini, üveyik, sansar, sakarmeke ve çulluk orman alanlarında yaşamaktadır (Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, 2004). Ayrıca Malatya’da Derme Suyu dışındaki akarsularda, zengin sayılabilecek bir biyoçeşitlilik vardır. Akarsularda en çok rastlanan balık türü alabalıktır. Fırat Irmağı’nda alabalık dışında bol miktarda sazan, yayın ve kum balığı vardır. Bunlara ek olarak Fırat nehri ve Tohma çayında su kaplumbağası, yengeç ve tatlı su midyesine rastlanmaktadır. Beydağlarındaki sularda kayabalıkları vardır.

Türkiye’nin tek, dünyanın da sayılı yataklarından biri olan profillit yatağı Malatya Pütürgede bulunmaktadır. Metalik maden açısından, bu yöre demir ve bakır yönüyle zengindir. Ayrıca ilde dolomit, florit, vermikülit, tras, mermer ve çimento hammaddeleri bulunmaktadır. Türkiye’nin en önemli demir yataklarından biri olan Hekimhan demir yatağı, Malatya’dadır.