Çevre

Coğrafi Yapı ve İklim
Elazığ ili 40º 21´ ile 38º 30´ doğu boylamları, 38º 17´ ile 39º 11´ kuzey enlemleri arasında kalmaktadır. İli, doğudan Bingöl, kuzeyden Keban Baraj Gölü aracılığıyla Tunceli, batıdan Karakaya Baraj Gölü vasıtasıyla Malatya, güneyden ise Diyarbakır illerinin arazileri çevrelemektedir. İlin Güneydoğusunda bulunan ve İl merkezine 25 km. uzaklıkta, Elazığ-Diyarbakır karayoluna paralel olan Hazar Gölü, tektonik bir göldür. Keban Baraj Gölü, Türkiye’nin en büyük yapay gölüdür.
Toplam yüzölçümü 35.916,6 km² olan TRB1 Bölgesi’ndeki illerden Elazığ 8.454,6 km² yüzölçümüne sahiptir. Elazığ’ın rakımı 1.067 metredir. Elazığ’da, Maden Dağı 2.620 m ile il sınırları içindeki en yüksek noktadır.

Elazığ’daki Ölbe Vadisi ve Murat Vadisi’nin uzantısı TRB1 Bölgesi’ndeki önemli vadiler arasındadır. Elazığ’da; batıda Baskil Ovası ile başlayan tektonik kökenli çöküntü ovaları, doğuya doğru Kuzova, Hankendi Ovası, Uluova-Elazığ Ovası, Yarımca Ovası, Behremaz Ovası, Kovancılar-Başyurt Ovaları ile devam ederek kuzeydoğuda Karakoçan Ovası ile son bulmaktadır. Bunlardan; Hazar Gölü’nün batısında 1500-1600 m yükseklikteki Kavak-Gözeli Ovaları, Elazığ’ın en yüksek ovalarıdır. En belirgin yüksek plato sistemini, ilin kuzeyindeki Harput Platosu oluşturur. Elazığ’da boyu 20 km olan Hazar Gölü bulunmaktadır.

TRB1 Bölgesi’nde yer alan barajların tamamına yakını Malatya ve Elazığ illeri ve çevresinde kurulmuştur. Karakaya Barajı 298 km² alanı ve 9,58 milyar m³ su kotu, Keban barajı 675 km² alanı ve 31 milyar m³ su kotu ile bölgenin ve ülkenin en büyük ikinci ve üçüncü barajları niteliğindedir.
Karasal iklime sahip olan Elazığ’da barajların ve güney ve batıdan nem geçişlerinin etkisiyle iklim ılımanlaşmıştır. Elazığ, 12,9°C ile bölgede içinde Malatyadan sonra en yüksek yıllık ortalama sıcaklığa sahip ildir.

Doğal Kaynaklar
Elazığda tarım alanlarında üç tip toprak hâkimdir. Bunlardan kahverengi topraklar en fazla olup ilin kuzeydoğusu hariç diğer tüm bölgelerinde bulunmaktadır. İkinci büyük toprak grubu bazaltik topraklar olup bu grubu kollüviyal topraklar takip etmektedir. Toplam tarım arazisi 264.180 ha olup, I.-IV. sınıf arazi miktarı toplamı 255.244 hadır. Ancak, söz konusu arazinin tarıma elverişli kısmı yalnızca 232.440 ha’dır.

Elazığ’ın toplam su kaynakları potansiyeli, yerüstü su kaynaklarından (Fırat, Dicle ve diğer akarsular) 22.246,9 hm³/yıl, emniyetli işletme rezervi olan yeraltı su kaynaklarından (Uluova, Kuzova, Elazığ, Behremaz, Karakoçan ve Baskil ovaları) 115 hm³/yıl olmak üzere 361,9 hm³/yıl’ı bulmaktadır. Türkiye geneliyle karşılaştırıldığında, Elazığ ilinin su kaynakları potansiyeli bakımından oldukça avantajlı olduğu görülmektedir. Diğer taraftan, son 20-25 yıl içinde gerçekleştirilmiş büyük baraj projeleri (Keban ve Karakaya) ile il topraklarının önemli bir bölümü su yüzeyi durumuna dönüşmüş, il adeta bir yarımada durumunu kazanmış, dolayısıyla önemli derecede ek bir su potansiyeli ortaya çıkmıştır. Elazığ il sınırları içerisinde jeotermal alan, Karakoçan’daki Golan Kaplıcaları’dır.
Elazığ’daki orman-fundalık alan 130.403 ha olarak verilmektedir. Ormanlar çoğunlukla meşe (%90-95), ardıç, karaçam, sedir, akasya, menengiç badem vb. ağaç çeşitlerinden oluşmaktadır.

Elazığ florasında çeşitli türlerde buğdaygil ve baklagil, yem bitkileri, kuşburnu, kekik, keven, ışkın vs. bulunmaktadır. Baskil ilçesinde yöresel olarak  “Dombala” denilen soğanımsı bitki, ilaç sanayi için aranan bir bitkidir. Orman bitkilerinden Menengiç (Çedene) ağacının meyveleri kahve yapımında kullanılmaktadır. Elazığ faunasında mevcut ormanlarda keklik, yaban domuzu, vaşak, yırtıcı kuşlar, dağ keçisi, tilki, kurt, bıldırcın, tavşan vb. hayvanlar bulunmaktadır. Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı ile DSİ tarafından ildeki gölet, baraj ve doğal göl alanlarında balıklandırma çalışmaları sürdürülmektedir. İlin sınırlarındaki su kaynaklarında yetişen nadir balık türleri, tor grypus (gabut), barbus esocinus (turna), capoeta capoeta umla (siraz, karabalık), kosswigichthys asquamatus’tur.
Elazığ ili ve çevresi, özellikle metalik maden yatakları açısından Türkiye’nin en önemli bölgelerinden bir tanesidir. Bölgedeki başlıca endüstriyel hammadde ve metalik maden yatakları başta krom ve mermer olmak üzere, bakır, kurşun, çinko, demir, manganez, şelit, florit ve kireçtaşı olarak sayılabilir. 26 milyon ton olan (%20 Cr2O3 ve üzeri) Türkiye krom potansiyelinin %45’lik bölümü Guleman bölgesinde bulunmaktadır. Elazığ, endüstriyel hammadde açısından da başta Alacakaya ilçesindeki Elazığ vişnesi olarak adlandırılan mermer olmak üzere önemli oluşumlara sahiptir. Mermer dışında ildeki diğer endüstriyel hammaddeler florit ve kireçtaşıdır.

İçerik Görselleri



Copyright © 2016 www.fka.gov.tr Tüm Hakları Saklıdır